زمانی که طالبان به دولت آمریکا در مورد حضور نیروهای نظامی این کشور در همسایگی افغانستان هشدار داد، توجه عمومی به سمت پاکستان معطوف نشد. عده‌ای حتی فکر می‌کردند که دولت آمریکا احتمالا پایگاه‌هایی را که ازبکستان در سال ۲۰۰۱ در اختیار آمریکا قرار داد تا از آن طریق عملیات علیه طالبان در داخل خاک افغانستان را انجام بدهد، دوباره اجاره می‌کند. حتی این احتمال هم مطرح شد که بخشی از نیروهای آمریکا در قزاقستان مستقر شوند؛ اما حالا به نظر می‌رسد که در میان همه کشورها، پاکستان گزینه محتمل‌تری برای آمریکا است.

رسانه‌های بین‌المللی از احتمال استقرار نیروهای هوایی آمریکا در دو یا سه پایگاه نظامی در پاکستان خبر داده‌اند. گفته می‌شود بخشی از گفت‌وگوهای ژنرال قمر باجوا با لیود آستین در مورد ادامه همکاری پاکستان و آمریکا هم برای مبارزه با تروریسم در منطقه بوده است. پاکستان در سال ۲۰۰۱، پایگاه یعقوب آباد را که در ایالت سند قرار دارد، در اختیار نیروهای آمریکایی گذاشت تا از این طریق به نیروهای آمریکایی در افغانستان خدمات لجستکی ارائه دهد. پایگاه یاد شده، در طول این سال‌ها در اختیار آمریکا قرار داشت و‌ حالا گفته می‌شود که این پایگاه به جنگنده‌های آمریکایی اختصاص خواهد یافت تا از طریق آن، حمایت هوایی از نیروهای امنیتی افغانستان را اجرا کنند.

پاکستان هنوز در قبال این گزارش‌ها هیچ واکنشی نشان نداده است اما حدود یک هفته قبل، شاه محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان در مجلس سنای این کشور تاکید کرده بود که پاکستان هیچ پایگاهی در اختیار آمریکا قرار نخواهد داد. آقای قریشی گفته بود که پاکستان دوست ندارد تکرار تجربه‌ دهه‌ نخست قرن بیست‌ویکم را شاهد باشد. قریشی در این سخنرانی در مجلس سنا اظهار داشت که نه تنها پایگاهی در اختیار آمریکا قرار نمی‌دهد، بلکه از پرواز هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا بر فراز پاکستان هم ممانعت خواهد شد. این اظهارنظر کاملا خلاف دیدگاه مقام‌های آمریکایی است که از ادامه همکاری پاکستان با آمریکا برای حمایت از نیروهای افغان در داخل خاک این کشور خبر داده بودند.

با این حال اظهارات مقام‌های پاکستانی با دیدگاه‌های کارشناسان مسائل سیاسی در جنوب آسیا کاملا متفاوت است. برخی از آگاهان مسائل سیاسی منطقه، یکی از دلایل حمایت پاکستان از طالبان برای تداوم جنگ در افغانستان را خسته کردن آمریکا و بیرون رفتن این کشور از افغانستان می‌دانند؛ با این تفاوت که پاکستان مایل است پایگاه‌های نظامی آمریکا را در خاک خود ایجاد کند؛ زیرا این مسئله باعث می‌شود در نزاع تاریخی میان پاکستان و هند، پاکستان برگ برنده‌ای دیگری به دست آورد.

مسلما این حضور آمریکا در منطقه، برای پاکستان ضررهایی نیز همراه خواهد داشت؛ از جمله اینکه مخالفت اسلام‌گراها با دولت پاکستان را در پی خواهد داشت. اما از آنجا که سازمان اطلاعاتی پاکستان، بر تمامی جریان‌های افراطی و به خصوص بخش نظامی این جریان‌ها، اشرافی بیش از حد دارد، احتمال اینکه بتواند واکنش‌ افراطی‌ها در پاکستان را کنترل کند، زیاد است. هرچند مسلما بخشی از جنگ افغانستان که دلیل آن، حضور نیروهای خارجی در این کشور است، فروکش و به سمت پاکستان هدایت خواهد شد.

طالبان قبلا هم درباره ایجاد پایگاه‌های نظامی آمریکا به کشورهای منطقه از این هشدارها داده بود. شاید یکی از دغدغه‌های دیگر پاکستان هم تنش میان گروه طالبان و دولت پاکستان در صورت استقرار آمریکا در این کشور باشد. طالبان با توجه به روابط گسترده خود می‌توانند با تحریک طالبان پاکستان، با آنان برای برهم زدن امنیت پاکستان همکاری کنند.

به نظر می‌رسد در حال حاضر با وجود گزارش‌های متعدد درباره استقرار پایگاه‌های آمریکا در خاک پاکستان، هنوز تردید این کشور در مورد دادن مجوز به آمریکا از بین نرفته است. البته آمریکا تنها پاکستان را به عنوان گزینه مطرح در این راستا در نظر ندارد و کشورهای آسیای میانه نیز از گزینه‌های قابل‌قبول و مطرحند. با این حال اولویت به پاکستان داده می‌شود و آمریکا منتظر خواهد ماند تا ظرف چند هفته دیگر، پاکستان رویکرد خود در قبال این مسئله را مشخص کند.